ترانه ملودیک ترانه ایست که بر مبنای ملودی ساخته می شود. به مصرع زیرو ملودی آن دقت کنید:

((بگذر زمن ای آشنا چون از تو من دیگر گذشتم))

لا لا لا سی دو دو سی لا سل سی سی لا سل فا لا لا سل فا می سی سی سی سی لا سی سی 

حال اگر بر مبنای همین ملودی (نه عروض)یک مصرع دیگر بسراییم،یک بیت ملودیک خواهیم داشت.به مصرع دوم و ملودی آن دقت کنید:

((دیگر تو هم بیگانه شو چون دیگران با سرگذشتم))

لا لا لا سی دو دو سی لا سل سی سی لا سل فا لا لا سل فا می سی سی سی سی لا سی سی

می بینیم که ملودی هر دو مصرع یکی است و جای هیچکدام از نتها جابه جا نشده است.حال اگر تمام قطعات(بیت ها) ترانه، قطعات ملودیک باشند،یک ترانه ملودیک خواهیم داشت.

ترانه های ملودیک به راحتی آهنگسازی می شوند و به راحتی قابل اجرا با سازهای مختلف می باشند.اگر ملودی قطعه ها در یک گام موسیقایی باشد(مانند: لامینور، لاماژور،و...) ترانه ملودیک،هارمونیک خواهد بود. بعنوان مثال برای گام دوماژور ترتیب نتها به صورت زیر می باشد:

دو- ر- می- فا- سل- لا- سی

 اگر ترانه ای بر مبنای این ملودی ساخته شود ،در گام دوماژور می باشد. به همین ترتیب برای سایر گام ها می توان ملودی را نوشت و بر مبنای ملودیِ ، ترانه را سرود.

پس در ترانه ملودیک دوحالت پیش می آید:

 1-   شعر برای ملودی

 2-   ملودی برای شعر

در حالت اول ابتدا یک مصرع را می سراییم،سپس بر مبنای ملودی آن مصرع ،مصرع دوم سروده می شود.همانند مثالی که در ابتدای مقاله آورده شد.

اما در حالت دوم بر مبنای یک گام،ملودی انتخاب می شود و بر مبنای آن ترانه سروده می شود.سوال مهمی که در این قسمت مطرح می شود ، این است که چگونه شعر را به زبان ملودی ترجمه کنیم؟

 برای این منظور باید به دو نکته مهم دقت نمود:

 1.    ارزش زمانی نتها

نتها ارزش زمانی دارند، که بوسیله نت گرد، سفید، سیاه، چنگ، دولاچنگ و... نشان داده می شوند. پلِ ارتباطی بین شعر و موسیقی تقسیم بندی زیر است:

هرهجای کوتاه = یک نت چنگ

هر هجای بلند = یک نت سیاه

 هر هجای کشیده = یک نت سفید

 ۲.    ارزش مکانی نتها